Şener Şen’in Mimikleri Bize Ne Anlatıyor?

Ülkemizin en büyük sanatçılarından Şener Şen, Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri Törenine katıldı. Ülke olarak kutuplaşmayı maalesef çok sevdiğimiz için, bir kesim tarafından Şener Şen’in törene katılması çok sert eleştirilirken, diğer bir kesim Şener’in törene katılmasını sevinçle karşıladı. Ben kişisel olarak Şener Şen’ in ödül törenine katılmasından çok, ne söylediğine odaklanmamız gerektiğini düşünüyorum. Usta sanatçı konuşması sırasında hem sözlü olarak hem de mimikleriyle bizlere bir çok şey söyledi aslında. Şener Şen’in konuşmasında sözlü kısmın yorumlanmasını size bırakırken, sözsüz ipuçlarıyla Şener Şen’in neler söylemeye çalıştığını gelin birlikte yorumlayalım.

Topluluk önünde konuşma korkusuyla, ölüm korkusu birbirine yakın korkulardır ve bizler topluluk önünde konuşma yaparken özellikle ilk 10 saniye yoğun stres yaşarız. Sesimiz titrer, ağzımız kurur, ne söyleyeceğimizi karıştırırız ve beynimiz sanki bildiği herşeyi unutur. Bu durum çoğumuz için geçerlidir. Peki aynı durum yılların sanatçısı Şener Şen içinde geçerli midir sizce? Bu soruya çok net bir şekilde hayır diyebilirim. 75 yaşına gelmiş ve bir çok film, tiyatro gösterisi yapmış biri siz de takdir edersiniz ki topluluk önüne çıktığında çok daha rahattır. Tüm bunları neden anlatıyorum? Şener Şen’in 3 dakikalık konuşmasının tamamında yoğun stres yaşadığını gözlemliyoruz. Şayet bu heyecan topluluk önünde konuşmaktan kaynaklansaydı, ünlü sanatçı en azından ilk 10-20 saniyeden sonra kendini toparlayabilirdi. Tüm konuşma boyunca Şener Şen, derin nefes alış verişler, yutkunmalar, ağız kuruması tepkileri verdi. Dolayısıyla Şener Şen’ in bu tepkileri, topluluk önünde konuşmaktan çok bulunduğu ortama yabancı olma halinin yansımasıdır. Şen, konuştuğu kitleyle dünya görüşü olarak tamamen farklı uçlarda ve bunun tedirginliğini çok net bir şekilde yaşıyor.

Videoda 1.56’ ya geldiğimizde Şener Şen, asıl vermek istediği mesaja giriş yapıyor. Dudaklarını içe doğru sarıyor ve ardından dudaklarını yalama ihtiyacı hissediyor. Sonrasında ise; “ İyiyi, doğruyu ve güzeli arayan toplumların her zaman barış içerisinde yaşacağına inandım.” diyor. Burada Şener Şen, savunduğu dünya görüşünden çıkıp karşı taraf olduğunu düşündüğü kitleye karşı köprü vazifesi görmek istiyor. Yani gelin hep birlikte bu ülkede iyiyi, doğruyu ve güzeli barış içinde savunalım diyor. Bunu söylerken de, 1.56’da ki dudak tepkileri kabul görmeme, rededilme ya da yanlış anlaşılma kaygısının mimiklere yansımasıdır. Kişinin dudaklarını içe sarması ve diliyle dudaklarını yalaması tipik bir kaygı göstergesidir. Şener Şen, mesajına giriş yapmadan çok yüksek düzeyde kaygı yaşıyor.

Son olarak videonun en can alıcı kısmına geliyoruz. 2.39’da Şener Şen’in sol ağız kenarı tek taraflı yukarı doğru kayarken, “ Bu ödülü toplumsal barışımıza bir katkısı olması umuduyla kabul ediyorum.” diyor. Mimiklerde sol ağız kenarının tek taraflı yukarı kalkması kişinin Küçümseme duygusuna sahip olduğunun göstergesidir. Şener Şen, aldığı ödülün barışa katkı yapacağını ifade ederken, aslında -bu yorumu yaparken üzgün olduğumu belirterek- toplumsal bir barış ortamı yakalamamızın çok mümkün olmadığını düşündüğünü söyleyebiliriz. Şen’ in sözleriyle asıl duyguları birbiriyle uyumsuzlaşıyor ve mimik olarak yüzüne yansıyor.

Videonun genelinde ise, başta da söylediğim gibi Şener Şen, kendine göre başka bir dünyaya hitap etmekten dolayı stres altında. Barış olmasını, kardeşçe ve birlikte yaşamayı vurgulamak isterken, kendisi birlik ve kardeşçe yaşayacağımıza ümidinin çok kalmadığını mimikleriyle ifade ediyor. Yani o ne inandığı değerlere sırtını dönüyor, ne de saf değiştiriyor. Her iki taraf için, yalnızca iyiyi, doğruyu ve güzeli belki birazda ümitsizce istiyor.